در صنعت تجهیزات جا به جایی مواد برای انتقال عمودی و افقی متریال، اجسام و مصالح و یا ساخت و سازها از جرثقیل، با ظرفیت های مختلف استفاده می شود. جرثقیل‌ها معمولا برای جا به جایی اجسام و مصالح سنگین به کار می روند.
جرثقیل ها به سه دسته تقسیم می شوند:
جرثقیل سقفی/ جرثقیل بازویی/ جرثقیل دروازه ای، که هر کدام در محیط مخصوص و برای انتقال متریال خاص خود مورد استفاده قرار می‌گیرند.
جرثقیل ها و تجهیزات مربوط به آن از تنوع زیادی برخوردار هستند، و آنچه این تنوع و گوناگونی را ایجاد می کند به عوامل مشخصه های مختلفی بستگی دارد که شامل محیط کاری، کارگاهی (سوله، فضای باز و.....) ابعاد، دهانه سوله، کاربرد جرثقیل، نوع وزن بار، حجم و شکل بار، نوع باربرداری و نوع حرکت و انرژی مورد نیاز می باشد.
جرثقیل سقفی به سه دسته تقسیم می‌شود:
1. جرثقیل سقفی تک پل 2. جرثقیل سقفی دو پل 3. جرثقیل سقفی آویز
جرثقیل سقفی (Overhead Crane) برای انتقال کالا در سیلوها، سوله ها، انبارها و سالن های صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع جرثقیل روی یک و یا دو ریل که به موازات هم هستند، در شش جهت حرکت می کند. جرثقیل سقفی در سه نوع تک پل و دو پل و آویز طراحی و ساخته می‌شود.
این نوع جرثقیل در سه طراحی و ساخته می شود و به صورت دایره وار و یا شعاع متناسب با نوع جرثقیل اجسام را انتقال می دهد. جرثقیل‌های بازویی معمولا در محل‌هایی مورد استفاده قرار می گیرد که باربرداری روی سطح یک دایره و یا بخشی از آن موردنظر باشد. این جرثقیل ها با ظرفیت،ارتفاع و طول بازوی محدود (تا 5 تن و طول بازوی 6 متر و ارتفاع حدود 6 متر) ساخته می شوند.
جرثقیل دروازه ای به سه دسته تقسیم می‌شود:
1. جرثقیل دروازه ای تک پل 2.جرثقیل دروازه ای دو پل 3. جرثقیل نیم دروازه ای
این نوع جرثقیل در فضای باز کاربرد دارد وارتفاع زیادی دارد. حرکت طولی دارد و و روی ریل حرکت میکند. جرثقیل نیم دروازه ای ترکیبی از جرثقیل های سقفی و دروازه ای است.
